Τελικά, η Δύση πως θα σταματήσει τη Ρωσία;

Τώρα που η Ρωσία εισέβαλε τελικά στην Ουκρανία, η Δύση πρέπει να σταματήσει τον Πούτιν - Αλλά πώς;

Πέμπτη, 24-Φεβ-2022

Μετά από μήνες "προκλήσεων”, η Ρωσία τελικά εισέβαλε στην Ουκρανία. Το μέγα ερώτημα για τη Δύση πλέον, σύμφωνα με το CNBC, είναι: Μπορεί να σταματήσει τη Ρωσία και τον πρόεδρό της, Βλαντίμιρ Πούτιν;

Ο Πούτιν ανακοίνωσε την επίθεση στην Ουκρανία τα ξημερώματα της Τρίτης (ώρα Ελλάδος), κηρύσσοντας την έναρξης μιας "ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης” με στόχο, όπως είπε, την "αποστρατιωτικοποίηση και κάθαρση από τους Ναζί” της Ουκρανίας

Στο τηλεοπτικό διάγγελμά του, ο Πούτιν είπε ότι η Ρωσία δεν σχεδιάζει να καταλάβει την Ουκρανία, απλώς θέλει να προστατεύσει τους πολίτες της. Επίσης, προέβη σε μια ανατριχιαστική προειδοποίηση, ότι όποιες χώρες προσπαθήσουν να παρέμβουν στις ενέργειες της Ρωσίας θα αντιμετωπίσουν "συνέπειες που δεν έχουν ξαναδεί”.

Στη συνέχεια ξεκίνησαν οι ρωσικές επιθέσεις σε πόλεις ανά την ουκρανική επικράτεια, με αναφορές να κάνουν λόγο για εκρήξεις σε πολλές σημαντικές πόλεις της Ουκρανίας, όπως το Κίεβο, η Οδησσός, το Χάρκοβο και η Μαριούπολη.

Άλλες επίσημες ανακοινώσεις και αυτόπτες μάρτυρες ανέφεραν ότι εκτός από τις αεροπορικές επιδρομές, ρωσικά άρματα μάχης και στρατεύματα εισέβαλαν από τα σύνορα της Ρωσίας σε διάφορες περιοχές στα βόρεια, ανατολικά και νότια της χώρας, και οι ρωσικοί βομβαρδισμοί συνεχίζονταν σε διάφορες τοποθεσίες, συμπεριλαμβανομένων κυβερνητικών κτιρίων.

Έως τις μέσες πρωινές ώρες της Πέμπτης, ο στρατός της Ουκρανίας ανέφερε ότι η Ρωσία εξαπέλυσε περισσότερα από 30 πλήγματα σε πολιτικές και στρατιωτικές υποδομές, με πυραύλους κρουζ Kalibr.

Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ δήλωσε σε δημοσιογράφους την Πέμπτη ότι "τις επόμενες ημέρες και εβδομάδες, θα έρθουν ακόμη περισσότεροι [στρατιώτες], επομένως θα ενισχύουμε περαιτέρω την παρουσία μας στην ανατολική πτέρυγα της Συμμαχίας”, αν και επανέλαβε ότι το ΝΑΤΟ δεν σχεδιάζει να στείλει στρατεύματα στην Ουκρανία.

Το Κρεμλίνο σε νέες ανακοινώσεις του το πρωί της Πέμπτης ανέφερε ότι ο Πούτιν θα αποφασίσει πόσο θα διαρκέσει η στρατιωτική επιχείρηση "βάσει της προόδου της και των στόχων της”.

Ο εκπρόσωπος του Πούτιν, Ντμίτρι Πεσκόφ, δήλωσε επίσης στους δημοσιογράφους ότι η Ουκρανία πρέπει "ιδανικά” να "απελευθερωθεί” αλλά πρόσθεσε ότι "κανείς δεν μιλάει για την κατοχή της Ουκρανίας” και αυτό είναι "απαράδεκτο”, όπως μεταδίδει το Reuters.

Το αποτέλεσμα ήταν η σοκαριστική κλιμάκωση μετά από μήνες έντασης και ανησυχιών όσον αφορά τις επιδιώξεις της Ρωσίας έναντι της γειτονικής της χώρας.

Η επίθεση της Πέμπτης επήλθε λίγες ημέρες αφότου ο Πούτιν αναγνώρισε την ανεξαρτησία δύο αποσχιθεισών περιοχών στην ανατολική Ουκρανία και διέταξε ρωσικά στρατεύματα να μεταβούν στην περιοχή ως "ειρηνευτική δύναμη”, ισχυρισμός που επικρίθηκε σφόδρα από πολλές πλευρές.

Όπως σημειώνει το CNBC, αναλυτές και αξιωματούχοι θεώρησαν ότι η κίνηση αυτή θα μπορούσε να αποτελέσει προάγγελο μιας ευρύτερης εισβολής στην ανατολική περιοχή του Ντονμπας, στην Ουκρανία, αλλά η επίθεση της Πέμπτης είναι πολύ μεγαλύτερης κλίμακας και πραγματοποιήθηκε νωρίτερα από ό,τι φοβόντουσαν πολλοί δυτικοί.

Ειδικοί επί γεωστρατηγικών θεμάτων πιστεύουν ότι η στρατιωτική επίθεση της Μόσχας έχει στόχο να προκαλέσει την αλλαγή κυβέρνησης στην Ουκρανία και την εγκαθίδρυση στο Κίεβο ενός φιλορωσικού καθεστώτος.

"Βάσει της ομιλίας του Πούτιν και των αρχικών κυμάτων της επίθεσης, είναι σαφώς ότι αντιμετωπίζουμε το ‘δυσμενές’ σενάριο, όπου η Ρωσία εξαπολύει μεγάλες επιθέσεις σε όλη την Ουκρανία και στοχεύει στην ανατροπή της κυβέρνησης του Κιέβου με στρατιωτικά μέσα”, ανέφερε σε έκθεσή του την Πέμπτη, ο Χένρι Ρόουμ, διευθυντής παγκόσμιων μακροοικονομικών ερευνών στο Eurasia Group.

"Παρά τους περί του αντιθέτου ισχυρισμούς του Πούτιν, είναι πιθανό ότι αυτό θα περιλαμβάνει και την κατάληψη ορισμένων εδαφών από τις ρωσικές δυνάμεις”, πρόσθεσε.

Η ρωσική επίθεση κλονίζει τις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές, βυθίζοντας τα futures της Wall Street και εκτοξεύοντας τις παγκόσμιες τιμές του πετρελαίου. Οι ευρωπαϊκές αγορές κλυδωνίζονται από το άνοιγμα της συνεδρίασης την Πέμπτη, καθώς μια ακόμη στρατιωτική σύγκρουση ξέσπασε στο έδαφος της Ευρώπης.
Αρκούν οι κυρώσεις;

Αμερικανοί και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι προσπάθησαν να αποτρέψουν τη Ρωσία να εισβάλει στην Ουκρανία δεσμευόμενοι για μπαράζ περαιτέρω κυρώσεων σε βάρος της χώρας, αναφέρει το CNBC.

Νωρίτερα αυτήν την εβδομάδα, επέβαλαν σειρά κυρώσεων σε Ρώσους, χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και το σύστημα κρατικής χρηματοδότησης της Ρωσίας, σε συνέχεια της απόφασης της Μόσχας να αναγνωρίσει τις δύο αποσχιθείσες περιοχές της Ουκρανίας.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, δεσμεύτηκε ότι θα επιβάλει περαιτέρω κυρώσεις που θα πλήξουν την οικονομία της Ρωσίας μετά την έναρξη της ρωσικής εισβολής. Η ΕΕ, η οποία συνορεύει στα δυτικά με την Ουκρανία, έχει συγκαλέσει έκτακτη σύνοδο κορυφής αργότερα την Πέμπτη, προκειμένου να συζητήσει την αντίδρασή της. Ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς χαρακτήρισε τις κινήσεις της Ρωσίας "σκοτεινή ημέρα για την Ευρώπη”, καλώντας τη Μόσχα να σταματήσει άμεσα τη στρατιωτική δράση της.

Ωστόσο, είναι αβέβαιο εάν οι κυρώσεις είναι αρκετές για να αποτρέψουν τον Πούτιν, δεδομένου ότι οι κυρώσεις που επιβλήθηκαν στη Ρωσία μετά την προσάρτηση της χερσονήσου της Κριμαίας δεν αποθάρρυναν τον Ρώσο πρόεδρο.

Η Δύση υποσχέθηκε επίσης να παράσχει στην Ουκρανία περισσότερο στρατιωτικό εξοπλισμό προκειμένου να αμυνθεί, αλλά πόσο καιρό θα μπορούσε το Κίεβο να ανθίσταται των ρωσικών δυνάμεων δεν μπορεί να προβλεφθεί.

Ο Τίμοθι Ας, ανώτερος στρατηγικός αναλυτής αναδυόμενων αγορών στην Bleubay Asset Management, τόνισε την Πέμπτη ότι "ο Πούτιν εγκαθιδρύει ένα νέο Σιδηρούν Παραπέτασμα σε όλη την Αναδυόμενη Ευρώπη. Είμαστε όλοι λιγότερο ασφαλείς λόγω αυτού”.

"Η Δύση πρέπει να επιβάλει άμεσα κυρώσεις στη Ρωσία”, πρόσθεσε.

Από την πλευρά της, η Ουκρανία ζητά επειγόντως βοήθεια, με τον υπουργό Εξωτερικών της χώρας Ντμίτρο Κουλέμπα να αναρτά στο Twitter μια λίστα με το "τι πρέπει να κάνει” η Δύση, ζητώντας περισσότερα όπλα, καθώς και οικονομική και ανθρωπιστική βοήθεια.

Σε έτερη ανάρτησή του, ο Κουλέμπα ζήτησε από τον κόσμο να αποτρέψει τον Πούτιν να προκαλέσει περαιτέρω ζημιά στην Ουκρανία, γράφοντας: "Ο κόσμος μπορεί και πρέπει να σταματήσει τον Πούτιν. Η ώρα να δράσουν είναι τώρα”.

Δυτικές χώρες, όπως οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, έχουν στηρίξει την Ουκρανία, παρέχοντας οικονομική βοήθεια και στρατιωτικό εξοπλισμό, ενώ άλλες ευρωπαϊκές χώρες έχουν προσφέρει στρατιωτικό υλικό για την ενίσχυση των δυνάμεων του ΝΑΤΟ στην ανατολική Ευρώπη.

Η Ουκρανία δεν είναι μέλος της ΕΕ ή του ΝΑΤΟ -της στρατιωτικής Συμμαχίας που έχουν σχηματίσει οι χώρες της Βόρειας Αμερικής και της Ευρώπης- επομένως το ΝΑΤΟ δεν είναι υποχρεωμένο να την υπερασπιστεί.

Ως εκ τούτου, εγείρονται ερωτηματικά για το πόσο δραστικά θα κινηθεί η Δύση προκειμένου να αποτρέψει την πλήρη "υποταγή” της Ουκρανίας στη Ρωσία, ενώ είναι ασαφές εάν οι ΗΠΑ και η ΕΕ προτίθενται να "απαντήσουν” με στρατιωτικά μέσα.

Ο Ρόουμ του Eurasia Group αναμένει ότι θα ανακοινωθεί σύντομα ένα ευρύ πακέτο κυρώσεων που θα προβλέπει την απομόνωση της Ρωσίας από το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα και θα πλήξει σημαντικά την οικονομία της.

"Θα περιλαμβάνει από την πλευρά των ΗΠΑ την προσθήκη πολλών, εάν όχι όλων, των μεγάλων ρωσικών τραπεζών στη λίστα Specially Designated Nationals, την επιβολή νέων περιορισμών στις εξαγωγές προηγμένης τεχνολογίας και τη διεύρυνση των κυρώσεων σε βάρος ολιγαρχών και οικογενειών της ρωσικής πολιτικής ελίτ”, προσθέτει.

Παράλληλα, εκτιμά ότι "η ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο θα επιβάλλουν παρόμοιες κυρώσεις. Δεδομένης της σοβαρότητας των ρωσικών ενεργειών, αναμένουν ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της Δύσης θα κινηθούν πιο δραστικά σε σχέση με το δυσμενές σενάριό τους, γεγονός που βάζει στο τραπέζι το ενδεχόμενο αποκοπής της Ρωσίας από το σύστημα χρηματοοικονομικών συναλλαγών SWIFT. Ο δε αγωγός Nord Stream 2 θα μπει στο περιθώριο επ’ αόριστον”.

Η Γερμανία ανακοίνωσε ήδη, νωρίτερα αυτήν την εβδομάδα, ότι "παγώνει” τη διαδικασία έγκρισης του αγωγού φυσικού αερίου, ο οποίος προβλεπόταν να διπλασιάσει τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου από τη Γερμανία και την υπόλοιπη Ευρώπη.
Νέος Ψυχρός Πόλεμος;

Η Δύση υφίσταται τώρα πιέσεις να αντιμετωπίσει την αυξανόμενη επιθετικότητα της Ρωσίας, ιδιαίτερα έναντι των γειτονικών της και πρώην σοβιετικών χωρών, όπως η Ουκρανία, η Γεωργία και η Λευκορωσία.

Αυτό που καθιστά, ωστόσο, ιδιαίτερα την Ουκρανία σημαντική είναι η γεωστρατηγική θέση της στα εκ δεξιών σύνορα της Ευρώπης - που "φιλοξενεί” ορισμένες από τις μεγαλύτερες και μακροβιότερες δημοκρατίες και οικονομίες του κόσμου.

Ο πρόεδρος της Ρωσίας εδώ και καιρό εξυμνεί την "ενότητα” Ουκρανών και Ρώσων, μέσω ομιλιών ακόμη και μέσω δοκιμίου για τους ιστορικούς, πολιτιστικούς και γλωσσικούς δεσμούς μεταξύ των δύο λαών. Τη Δευτέρα, δήλωσε ότι η Ουκρανία δημιουργήθηκε από ρωσικά εδάφη και επανέλαβε ότι η διάλυση της ΕΣΣΔ, η οποία οδήγησε στη δημιουργία του ανεξάρτητου ουκρανικού κράτους, ήταν λάθος.

Η κυβέρνηση της Ουκρανίας, ωστόσο, προσπάθησε να ευθυγραμμιστεί με την Ευρώπη, φιλοδοξώντας να ενταχθεί στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ.

Αυτή η στροφή προς τη Δύση έχει εξελιχθεί σε "μήλο της Έριδος” για τον Πούτιν, ο οποίος θέλει να διατηρήσει τη σφαίρα επιρροής της Ρωσίας. Η Ρωσία έχει ζητήσει νομικές διασφαλίσεις ότι η Ουκρανία δεν θα γίνει ποτέ μέλος του ΝΑΤΟ, εξέλιξη που θα έφερνε τη Συμμαχία στα σύνορα της Ρωσίας.

Η ρωσική απαίτηση όμως απορρίφθηκε από τη Δύση, οδηγώντας τη Ρωσία να επικαλεστεί ότι αγνοήθηκαν οι ανησυχίες της όσον αφορά την ασφάλειά της.

Ο Ρόουμ του Eurasia Group δήλωσε ότι η τελευταία επίθεση της ρωσίας και οι κυρώσεις της Δύσης θα έχουν "σημαντικές επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία” και ότι "η ρωσική εισβολή θα σηματοδοτήσει την αρχή ενός νέου Ψυχρού Πολέμου μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας, δημιουργώντας ρήξη μεταξύ Ουάσιγκτον και Μόσχας και περιορίζοντας τις διπλωματικές τους σχέσεις στο απολύτως βασικό επίπεδο”.

"Θα σηματοδοτήσει επίσης τη σημαντική επαναστρατικοποίηση των συνόρων της Ευρώπης, εντείνοντας τις εντάσεις μεταξύ της Ρωσίας και των χωρών του ΝΑΤΟ, των χωρών της Βαλτικής και της Μαύρης Θάλασσας. Οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ θα αντιμετωπίσουν τον κίνδυνο να επεκταθεί η σύγκρουση στην Πολωνία, την Ουγγαρία και τη Ρουμανία… γεγονός που ενέχει τον κίνδυνο να συρθούν στη σύγκρουση μέλη της Συμμαχίας. Τέλος, διαφαίνονται στον ορίζοντα τεράστιες προσφυγικές ροές”, προειδοποίησε ο Ρόουμ.

Προς το παρόν, είναι ασαφές εάν η Ρωσία έχει το στρατιωτικό δυναμικό να καταλάβει την Ουκρανία.

"Παρότι η συγκέντρωση ρωσικών στρατευμάτων είναι σημαντική, ο αριθμός τους εξακολουθεί να μην επαρκεί για την κατάληψη και διακράτηση μεγάλων τμημάτων της ουκρανικής επικράτειας, ειδικά λαμβάνοντας υπόψη της αναμενόμενης ισχυρής εγχώριας αντίστασης”, σημείωσε σε έκθεσή της το βράδυ της Τετάρτης ο Άντριους Τούρσα, σύμβουλος επί θεμάτων κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης στο Teneo Intelligence.

Ο ίδιος σημειώνει ότι πιθανός στόχος της Μόσχας ήταν να αναγκάσει την Ουκρανία να υποκύψει στις απαιτήσεις της Ρωσίας.

"Νωρίτερα αυτήν την εβδομάδα, ο Πούτιν περιέγραψε μια γκάμα απαιτήσεων από το Κίεβο, που περιλαμβάνουν 1) την αναγνώριση της Κριμαίας και της Σεβαστούπολης ως ρωσικά εδάφη, 2) παραίτηση από τα σχέδια ένταξης στο ΝΑΤΟ, 3) αποστρατικοποίηση της χώρας και 4) διαπραγμάτευση όσον αφορά την κατάσταση στο Ντονμπάς”, ανέφερε ο Τούρσα.

Για να επιτύχει τους στόχους της, η Ρωσία θα μπορούσε να προβεί σε σειρά ενεργειών, "συμπεριλαμβανομένης της στρατιωτικής δράσης με στόχο την εξασθένιση των αμυντικών δυνατοτήτων της χώρας, την πρόκληση σημαντικών απωλειών και την καταστροφή ζωτικής σημασίας υποδομών ευελπιστώντας σε μια ταχεία συνθηκολόγηση της ουκρανικής πλευράς”, πρόσθεσε.

Εν ολίγοις, ο Τούρσα σημείωσε ότι η Μόσχα ενδεχομένως να προσπαθήσει να χρησιμοποιήσει διάφορες τακτικές αποσταθεροποίησης και αποθάρρυνσης της Ουκρανίας.

"Αυτές θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν μεγάλης κλίμακας τρομοκρατικές ενέργειες, πολιτικές δολοφονίες, κυβερνοεπιθέσεις και κρίσιμες υποδομές, ακόμη και ενέργειες που θα έχουν στόχο να σπείρουν το χάος και να υπονομεύσουν την ικανότητα αλλά και την προθυμία της χώρας να υπερασπιστεί (την οντότητά της)”.

https://www.capital.gr/